Ερωτήσεις σχετικά με το 9ο Συνέδριο στο Μόναχο
Σχετικά με τις συμμετοχές
Σχολικές εκδρομές στο Μόναχο
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Η Οργανωτική Επιτροπή του 9 ου Ευρωπαϊκού Μαθητικού Συνεδρίου που
θα διεξαχθεί στο Μόναχο από 25.11.2024 έως και 2.12.2024 προτείνει στις
σχολικές μονάδες που συμμετέχουν να εντάξουν στο εκπαιδευτικό τους
πρόγραμμα κατά την παραμονή τους στο Μόναχο, τα παρακάτω σημαντικά
αξιοθέατα του Μονάχου, όλα συναφή με το ελληνικό στοιχείο:
- Προπύλαια και Πλατεία του Βασιλιά (Königsplatz)
- Γλυπτοθήκη (Glyptothek)
- Ορθόδοξη Ελληνική Εκκλησία (Salvatorkirche) γοτθικού ρυθμού
- Βασιλικό Ανάκτορο του Μονάχου (Residenz)
- Theatinerkirche στην Odeonsplatz, όπου βρίσκονται οι τάφοι του Όθωνα και
της Αμαλίας - Hofgarten (Die Hofgartenarkaden) στην Odeonsplatz
- Βιβλιοθήκη, Πανεπιστήμιο
- Παλιά Πινακοθήκη (Alte Pinakothek)
- Στρατόπεδο Συγκέντρωσης στο Dachau
Ο Πρόεδρος
Νίκος Α. Κούκης
Ο χώρος του Συνεδρίου στο χάρτη
Allacher Strabe 1, Karlsfeld
Απονομή βραβείου προς τιμήν της Ελένης Γλύκατζη-Αρβελέρ
Ο «ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΔΕΛΦΩΝ», με ομόφωνη απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του, θεσμοθέτησε την απονομή βραβείου προς τιμήν της Ελένης Γλύκατζη-Αρβελέρ, το οποίο θα φέρει το όνομά της και θα απονέμεται ετησίως σε ένα σχολείο Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, που θα διακρίνεται κατά το σχολικό έτος σε δράσεις παιδείας και πολιτισμού. Το βραβείο θα φιλοτεχνήσει η γλύπτρια Αφροδίτη Λίτη, μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου.
Για το τρέχον έτος 2024 το Δ.Σ. του Συλλόγου αποφάσισε το βραβείο να απονεμηθεί στο σχολείο εκείνο το οποίο θα διακριθεί ως προς την επιλογή, την επεξεργασία και την πρωτότυπη παρουσίαση του θέματος, μεταξύ των συμμετεχόντων στο 9ο Ευρωπαϊκό Μαθητικό Συνέδριο, που θα διεξαχθεί στο Μόναχο, από 25 Νοεμβρίου έως 2 Δεκεμβρίου 2024 και φέρει τον τίτλο: «Η Γερμανία των Ελλήνων-Η Ελλάδα των Γερμανών. Η κλασική Ελλάδα και η επίδρασή της στο γερμανόφωνο πολιτισμό».
Η Κριτική Επιτροπή συγκροτείται από μέλη της Επιστημονικής Επιτροπής του Συνεδρίου, που έχει και την ευθύνη της εποπτείας των παρουσιάσεων των εργασιών.
Ανακοινώσεις μελών της Επιστημονικής Επιτροπής
Αγαπητοί μαθητές και αγαπητές μαθήτριες
Με χαρά σας καλωσορίζουμε στο 9ο Ευρωπαϊκό Μαθητικό Συνέδριο, ένα σημαντικό ορόσημο που γεφυρώνει το παρελθόν με το παρόν και ανοίγει νέους δρόμους σκέψης και δημιουργίας.
Τα Ευρωπαϊκά Μαθητικά Συνέδρια είναι πολύ περισσότερο από απλές μαθητικές συναντήσεις.
Κάθε Συνέδριο, όπως και αυτό το πρώτο, το εμβληματικό του 2014 στη Μεγάλη του Γένους Σχολή, είναι ένα μοναδικό ταξίδι γνώσης, ανακάλυψης και αυτοβελτίωσης.
Είναι ένας τόπος συνάντησης ιδεών, ο οποίος σας ενθαρρύνει να εκφραστείτε δημόσια, να υπερασπιστείτε τις απόψεις σας και να σεβαστείτε τις ιδέες των άλλων. Πάνω απ’ όλα, είναι ένα εργαστήριο προσωπικής εξέλιξης που σας βοηθάει να οικοδομήσετε την αυτοπεποίθησή σας, επιβεβαιώνοντας ότι οι ιδέες σας έχουν αξία και ότι η συμβολή σας μπορεί να επηρεάσει θετικά τους γύρω σας.
Μέσα από την εμβάθυνση σε ζητήματα που σχετίζονται με την ιστορία, τη φιλοσοφία και τον πολιτισμό μαθαίνετε να αναζητάτε τις ρίζες της σύγχρονης σκέψης και αρχίζετε να αναγνωρίζετε τον εαυτό σας ως μέλη μιας ζωντανής πνευματικής κοινότητας, γιατί αυτό έχετε πετύχει να είναι τα Ευρωπαϊκά Συνέδρια.
Μία πνευματική κοινότητα, η οποία αποκτά και διαδραστική δικτύωση μέσα από το Σύγχρονο Ψηφιακό Φόρουμ, το οποίο όπως θα σας παρουσιάσει και ο κ. Βασίλης Οικονόμου,λειτουργεί ως δυναμική συνέχεια και εμπέδωση της ώσμωσης, συνεργασίας και ανταλλαγής ιδεών και γνώσεων που έχουν πετύχει με τη δεκαετή τους λειτουργία τα Ευρωπαϊκά Μαθητικά Συνέδρια μεταξύ μαθητών και μαθητριών από όλα τα σχολεία της Ελλάδας.
Σήμερα, ζούμε σε μία εποχή όπου η «μεθοδολογία της αποδόμησης» αποτελεί κεντρικό εργαλείο σε πολλές εκφάνσεις της σύγχρονης σκέψης.
Η αποδόμηση αμφισβητεί τη σταθερότητα της γλώσσας, των εννοιών και των νοημάτων, υπονομεύοντας τις παραδοσιακές «σταθερές», αυτές που μας κληροδότησε η νεωτερικότητα.
Την εποχή αυτή που αναδύθηκε στα μέσα του 20ού αιώνα, μέσα από τα έργα φιλοσόφων, θεωρητικών της τέχνης και κοινωνικών επιστημόνων, ο στοχαστής Ζαν-Φρανσουά Λιοτάρ την ονόμασε μετανεωτερικότητα.
Η μετανεωτερικότητα συνδέεται με την κρίση της πίστης στις «μεγάλες αφηγήσεις», όπως ο ορθός λόγος και η πρόοδος. Οι αξίες, όπως η αλήθεια, η ηθική και η κοινωνική δικαιοσύνη, χάνουν την καθολικότητά τους και υποτάσσονται στη σχετικοποίηση.
Για να αντιμετωπίσουμε αυτή τη μεθοδολογία της αποδόμησης, πρέπει να πιστέψουμε και να εμπιστευτούμε «τα μεγάλα και αξεπέραστα παραδείγματα αξιών, πρωτοτυπίας και αισθητικής» όπως είναι ο ελληνικός πολιτισμός ο οποίος -ακούστε πόσο όμορφα το λέει ο Γερμανός φιλόσοφος Όσβαλντ Σπένγκλερ στο έργο του «Η Παρακμή της Δύσης, 1918»- αποτέλεσε «το λυρικό νεανικό στάδιο» του πολιτισμού, που έθεσε τις βάσεις για την ανάπτυξη της Δύσης.
Έχοντας αυτά στο νου σας, αντιλαμβάνεστε ότι o υπότιτλος του φετινού συνεδρίου, «Η κλασική Ελλάδα και η επίδρασή της στον γερμανόφωνο πολιτισμό», αναδεικνύει μια πτυχή της ιστορίας μας που δεν αφορά μόνο το παρελθόν, αλλά και το μέλλον.
Σας δίνει την ευκαιρία να εξερευνήσετε την άμεση και ζωντανή σύνδεση που έχει ο πολιτισμός μας με την ευρύτερη ευρωπαϊκή κουλτούρα, και κυρίως να κατανοήσετε πως το πνεύμα της κλασικής Ελλάδας αποτελεί ακόμη και σήμερα το ζωτικό κύτταρο αυτού που αποκαλούμε «ευρωπαϊκό κεκτημένο» δηλαδή το σύνολο των ιδανικών, αξιών, δικαιωμάτων και κανόνων που έχουν συμφωνηθεί στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης .
Ο Γκαίτε, ο Σίλλερ, ο Χάινε, ο Χαίλντερλιν και τόσοι άλλοι γερμανόφωνοι διανοητές εμπνεύστηκαν από την Ελλάδα για να διαμορφώσουν τα δικά τους οράματα
Οι ιδέες της Ελλάδας έγιναν θεμέλια της σκέψης τους, καθώς αναζήτησαν τα ιδανικά του «ανθρωπισμού», της «αρετής» και της «πνευματικής ελευθερίας».
Μέσα από την τέχνη, τη φιλοσοφία και την ποίηση, εμβάθυναν σε έννοιες όπως η ελευθερία, η δημοκρατία, η ισότητα (φυσική και πολιτική), η ισονομία, η ισοπολιτεία, η αρετή, το κάλλος, η συμμετρία, η αρμονία -έννοιες οι οποίες καθοδηγούν ακόμα την ανθρώπινη σκέψη και δράση.
«Χωρίς την Ελλάδα, δεν θα υπήρχε κανένα νόημα για τον πολιτισμό μας» έλεγε ο Νίτσε ο οποίος δεν θαύμαζε μόνο τον ελληνικό πολιτισμό ως ιστορικό φαινόμενο αλλά και ως πηγή φιλοσοφικής έμπνευσης για την αναγέννηση της ευρωπαϊκής κουλτούρας. Για τον Νίτσε, οι Έλληνες ήταν ένα πρότυπο πολιτισμού που ισορροπούσε ανάμεσα στη λογική και το ένστικτο, στην τραγική αποδοχή της ζωής και τη δημιουργική της υπέρβαση.
Έχοντας ως παράδειγμα αυτούς τους πνευματικούς «συνδέσμους», αναγνωρίζουμε ότι η παιδεία δεν έχει σύνορα, ότι ο ελληνικός πολιτισμός εξακολουθεί να συνομιλεί με τα ευρωπαϊκά πνευματικά ρεύματα και να τα εμπλουτίζει.
Η ενασχόληση, όμως, με τον πολιτισμό ιδιαίτερα μέσω Ευρωπαϊκών Μαθητικών Συνεδρίωνόπως το φετινό, δεν αποτελεί απλώς μια άσκηση γνώσης ή μια γόνιμη αναδρομή στις ρίζες του.
Πέρα από την προσωπική και συλλογική εξέλιξη που προσφέρει, είναι μια ευκαιρία να ανακαλύψετε τί σημαίνει να ανήκετε σε μια προαιώνια πολιτισμική κοινότητα.
Και εδώ έρχονται τα λόγια του σπουδαίου Έλληνα φιλόσοφου Κορνήλιου Καστοριάδη, να μας θυμίσουν ότι «ο πολιτισμός δεν είναι κάτι που κληρονομείς, είναι κάτι που κατακτάς». Με τα λόγια αυτά ο Καστοριάδης, θέλοντας να τονίσει τη σημασία της ανθρώπινης δημιουργικότητας, απορρίπτει την ιδέα της παθητικής κληρονομιάς του πολιτισμού μας. Αντίθετα επενδύει στην έννοια της «κατάκτησης του πολιτισμού μας » που εμπεριέχει μία ενεργητική και διαρκή διαδικασία κατανόησής του αλλά και γονιμοποίησής του με νέα σύγχρονα στοιχεία
Για την πολιτισμική μας αειφορία, λοιπόν, για να παραμείνει, δηλαδή, ο πολιτισμός μας αειθαλής και επιδραστικός απαιτείται η συνειδητή συμμετοχή μας. Ο πολιτισμός πρέπει να επανεφευρίσκεται και να εξελίσσεται και έτσι να απαντά στο αξιακό μας έλλειμμα, στις προκλήσεις της εποχής μας και στην αναζήτηση, εν τέλει, του νοήματος που είναι ό,τι πιο θεμελιώδες για την ύπαρξή μας.
Σήμερα, εσείς, οι νέοι, καλείστε να κατακτήσετε αυτή την κληρονομιά, όχι ως μια γνώση παρελθόντος, αλλά ως μια ζωντανή αλήθεια που μπορεί να επηρεάσει και να εμπνεύσει το μέλλον σας, να σας κάνει να σμιλέψετε τον δικό σας χαρακτήρα και να γίνετε φορείς πραγματικής αλλαγής και προόδου στην κοινωνία μας.
Με αυτό το πνεύμα, σας εύχομαι να απολαύσετε την εμπειρία που σας προσφέρεται μέσα από το 9ο Ευρωπαϊκό Μαθητικό Συνέδριο. Να αντλήσετε τη γνώση, να εμπνευστείτε από τις ιδέες των μεγάλων διανοητών και να αντλήσετε το θάρρος να διαμορφώσετε τις δικές σας ιδέες για μια ανθρωπινότερη κοινωνία, έναν κόσμο καλύτερο.
Και επειδή αυτό μπορεί να ακούγεται κοινότυπο δανείζομαι τα λόγια «του ποιητή του φωτός και της αγάπης» Νικηφόρου Βρεττάκου:
«Θα σου δώσω όλα όσα έχω κρατήσει,
τη ζωή μου, τους αγώνες μου, τα όνειρά μου.
Εσύ, παιδί μου, πρέπει να τα κάνεις φως».
Καλή επιτυχία σε όλες και σε όλους
Ανδρέας Σιδέρης
Εκδότης, Πολιτικός Επιστήμονας
Μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής
Των Ευρωπαϊκών Μαθητικών Συνεδρίων
Αγαπητοί μαθητές και μαθήτριες, κυρίες και κύριοι,
Οι μακροχρόνιες σχέσεις της πατρίδα μας με τη χώρα που μας τιμά με τη φιλοξενία της είναι πολύπλευρες πολυδιάστατες και πολυκύμαντες. Ως εκ τούτου μας προσφέρουν απεριόριστα ερεθίσματα για εργασίες ενδιαφέρουσες, τις οποίες είμαστε βέβαιοι πως θα παρουσιάσετε.
Εγώ από την πλευρά μου ορμώμενος από το δεύτερο μέρος του τίτλου του συνεδρίου μας «Η κλασική Ελλάδα και η επίδρασή της στο γερμανόφωνο πολιτισμό» επέλεξα να αναφερθώ με συντομία σε ένα σχετικό θέμα ζωτικής σημασίας για την νεότερη ιστορία μας, για τον φιλελληνισμό. Προεξαγγελτικά θέλω να τονίσω πως η αιτία που τον γέννησε είναι η κλασσική αρχαιότητα.
Ο Κωστής Παλαμάς το 1932 στον χαιρετισμό για την εκατονταετηρίδα από τον θάνατο του Goethe λέγει:
«Σ’ ένα χρονικό διάστημα του περασμένου αιώνα φούντωσε κι άνθησε ένα λουλούδι από τα λαμπρότερα και τα γνωριμότερα του ρομαντισμού: ο φιλελληνισμός. Μέσα από τον ευωδιασμένο του αέρα γεννήθηκε μικροκάμωτη, αλλ’ ορθοστύλωτη από τρανές ελπίδες η Ελληνική Πατρίδα»
Ο Ποιητής εξαίρει την εξάπλωση και την συμβολή του φιλελληνισμού στην εξέλιξη της επανάστασης χωρίς αναφορά, όμως, στη γέννησή του. Η αποσιώπηση οφείλεται σε λόγο προφανή. Τα αίτια της εξάπλωσης του φιλελληνισμού του 18ο αι. δεν ταυτίζονται με εκείνα της γέννησής του.
Οι σπερματικές εκφάνσεις του συμπίπτουν με τα πρώτα αναγεννησιακά σκιρτήματα του 15ου αι., αποτέλεσμα της στροφής των Ευρωπαίων λογίων προς την αρχαιότητα.
Η γενεσιουργός αιτία της ύπαρξης του ήταν, ωστόσο ένα συνταρακτικό για την ελληνισμό γεγονός, η ολοκληρωτική κατάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας από τους Οθωμανούς.
Η Πτώση της Πόλης το 1453, προκάλεσε, όπως ήταν φυσικό έντονες συγκινήσεις στους ομόθρησκους Ευρωπαίους. Αυτό, όμως, από μόνο του δεν ήταν λόγος επαρκής για την εμφάνιση του φιλελληνισμού. Θα μπορούσε να προκαλέσει ενδεχομένως κάποια συμπόνια για ομόθρησκους, που δε θα ήταν κατ’ ανάγκη Έλληνες.
Ο φιλελληνισμός εξ ορισμού συνδέεται άμεσα με την ελληνικότητα στη διαχρονική της διάσταση και κυρίως στην ιστορική της πολιτιστική πραγμάτωση κατά την αρχαιότητα. Η Κωνσταντινούπολη μέχρι την Πτώση υπήρξε η κιβωτός της γραπτής κλασσικής κληρονομιάς, της σημαντικότερης συνιστώσας αυτής της πραγμάτωσης.
Η πτώση της, επομένως, σε μια χρονική στιγμή αναγεννησιακής αναμόρφωσης της Ευρώπη ανησύχησε έντονα τους πνευματικούς ηγέτες της που ήταν απόλυτα πεπεισμένοι ότι το αναγεννησιακό μέλλον του Δυτικού Πολιτισμού ήταν αιτιακά συνδεδεμένο με την αρχαιότητα. Κατά συνέπεια, η Πτώση του Πόλης βιώθηκε ως προεξαγγελτική απειλή για το μέλλον του ίδιου του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού.
Με άλλα λόγια το ενδιαφέρον των Ευρωπαίων για τη διάσωση του αρχαιοελληνικού πολιτισμού πήγαζε από την ανησυχία τους για το μέλλον και την ταυτοτική υπόσταση της ίδιας της Ευρώπης ως πολιτιστικής οντότητας.
Εύλογα επομένως αυτός ο υπαρξιακός φόβος ενίσχυσε τα ήδη διαδεδομένα αντι-οθωμανικά συναισθήματακαι παράλληλα την συμπάθεια προς τους Έλληνες, που εξ αιτίας της ιστορικής συνέχειας της γλώσσας τους ήταν προνομιακοί φορείς του κλασικού πολιτισμού.
Ποιο ήταν περιεχόμενο των ανησυχιών τους ;
Συνοπτικά:
- Το ενδεχόμενο ολικής καταστροφής ανεκτίμητων χειρόγραφων αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων.
- Το οριστικό τέλος της μελέτης των αρχαίων κειμένων στο σημαντικότερο μέχρι τον 15ο αι. κέντρο μάθησης, στην Κωνσταντινούπολη.
- Η αναντικατάστατη απώλεια της γνώσης που είχε συσσωρευτεί για αιώνες στην Κωνσταντινούπολη.
Οι εύλογοι αυτοί φόβοι τύχη αγαθή δεν επαληθεύθηκαν. Αντιθέτως, η Πτώση του Βυζαντίου είχε ως συνέπεια την ευρύτερη διάδοση του ελληνικού πολιτισμού. Οι εξαναγκασμένοι σε φυγή Έλληνες λόγιοι κατέφυγαν στην ομόθρησκη Δυτική Ευρώπη διασώζοντας ανεκτίμητα χειρόγραφα αρχαιοελληνικών κειμένων. Με τις ιδέες και τις γνώσεις τους ενίσχυσαν το ενδιαφέρον των λογίων της Δύσης για τον κλασσικό πολιτισμό.
Στην επαφή τους με τους Βυζαντινούς οι ελληνομαθείς λόγιοι της Δύσης, που είχαν την ικανότητα άμεσης κατανόησης των κλασσικών κειμένων, συνειδητοποίησαν ότι οι Βυζαντινοί είχαν το ξεχωριστό προνόμιο άμεσης πρόσβασης στα κείμενα της αρχαιότητας, εξ αιτίας της ταυτότητας της μητρικής τους γλώσσας με εκείνη των κλασσικών κειμένων.
Επιπλέον, επειδή και η επικοινωνία τους με τους βυζαντινούς ομολόγους τους ήταν στην ελληνική, άρχισαν να αισθάνονται και οι ίδιοι την κλασσική κληρονομιά σαν δική τους ζώσα πραγματικότητα.
Αυτό το γλωσσικό βίωμα προκάλεσε με τη σειρά του στους Ευρωπαίους διανοούμενους ένα αίσθημα κοινής καταγωγής με τους Έλληνες Βυζαντινούς, που συνετέλεσε στην εδραίωση του φιλελληνισμού με την ίδρυση κέντρων μελέτης και διάδοσης των κλασικών γραμμάτων σε όλη την Ευρώπη.
Ο αρχαιοελληνικός πολιτισμός είχε καταστεί πλέον η κύρια πηγή γνώσης και έμπνευσης. Και αυτό ήταν ίσως το πλέον ελπιδοφόρο γεγονός για την διαμόρφωση του ίδιου του Δυτικού Πολιτισμού.
Υπό αυτές τις συνθήκες η εξάπλωση του φιλελληνισμού σε ολόκληρη την Ευρώπη ήταν πλέον προδιαγεγραμμένη.
Αν από την Αναγέννηση μεταβούμε στον Διαφωτισμό του 18ου και 19ου αι. θα διαπιστώσουμε ότι ο φιλελληνισμός, που προϋπήρχε στην Ευρώπη από τον 15ο αι., ενισχύεται και διευρύνεται.
Για ποιους λόγους;
Πρώτον: γιατί οι ιδέες του μέτρου, της αρμονίας και του ανθρωπισμού, κοινές στην κλασσική αρχαιότητα και την Αναγέννηση, διατηρούσαν αμείωτη την ιδιαίτερη αξία τους και τον 18ο αι.
Δεύτερον: Γιατί η αρχαία Ελλάδα εξακολουθούσε να δίνει απάντηση στα νέα αιτήματα των καιρών: Οι ιδέες της ατομικότητας, της ελευθερίας και της φύσης, που πρόβαλλε ο ρομαντισμός καθώς και οι αντίστοιχες της πολιτικής ισότητας, της δημοκρατίας και της αυτοδιάθεσης, που υπερασπιζόταν ο φιλελευθερισμός, είχαν βρει την ιδεατή θεωρητική τους έκφραση και την παραδειγματική πολιτική τους πραγμάτωση στην Αρχαία Ελλάδα.
Τρίτον και εξ ίσου σημαντικό: Γιατί οι εξεγερμένοι και επαναστατημένοι Έλληνες με το εγερτήριο σάλπισμα «Ελευθερία ή Θάνατος» έδιναν το πρωτοποριακό παρών για την πραγμάτωση των κοινών αυτών ιδεωδών.
Επομένως, δεν ήταν τυχαίο ότι στην επανάσταση των Ελλήνων του ΄21 οι Ευρωπαίοι είδαν την εξέγερση ενός έθνους που ήταν κληρονόμος και φορέας των αξιών της κλασικής αρχαιότητας και συγχρόνως υπερασπιστής των ιδεωδών του Ρομαντισμού και του Φιλελευθερισμού.
Συνοψίζοντας:
Η πατρίδα μας στις περιπέτειες της από τον 15ο μέχρι τον 19ο αιώνα είχε ανεκτίμητο συμπαραστάτη και αρωγό το φιλελληνικό κίνημα.
Αναζητώντας τα αίτια που τον γέννησαν οδηγηθήκαμε στη σχέση του με την ελληνικότητα και τη γλώσσα, που είναι το θεμέλιο της ταυτότητας μας.
Αυτή γέννησε τον φιλελληνισμό.
Εδώ σταματώ για να ακούσουμε τον λόγο των τριών κορυφαίων ποιητών μας για αυτήν τη σχέση.
Γιώργος Σεφέρης:
«Είναι μικρός ο τόπος μας, αλλά η παράδοσή του είναι τεράστια και το πράγμα που τη χαρακτηρίζει είναι ότι μας παραδόθηκε χωρίς διακοπή. Η ελληνική γλώσσα δεν έπαψε ποτέ της να μιλιέται. Δέχτηκε τις αλλοιώσεις που δέχεται καθετί ζωντανό, αλλά δεν παρουσιάζει κανένα χάσμα.
Οδυσσέας Ελύτης:
«Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική στις αμμουδιές του Ομήρου»
«Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Ομήρου»
«Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου με τα πρώτα λόγια του Ύμνου»
Και έσχατος ο πρώτος.
Διονύσιος Σολωμός:
«Μήγαρις έχω άλλο στον νου μου πάρεξ γλώσσα και ελευθερία»
Αυτό το τελευταίο πρέπει να είναι ηθική επιταγή για όλους μας και κυρίως για εσάς τους νέους και τις νέες, που είστε η ελπίδα του μέλλοντος μας.
Σας Ευχαριστώ,
Διονύσης Τσελέντης
Κλασικός Φιλόλογος
Μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής
Των Ευρωπαϊκών Μαθητικών Συνεδρίων
